Cinevox Le cinéma vu par les belges
Het bestuur van het Front National, met uiteraard Marine Le Pen voorop, steigerde bij het zien van de trailer van ‘Chez nous’, de nieuwste film van Lucas Belvaux, de Belgische regisseur die al jaren in Frankrijk aan de slag is en net als in zijn vorige, ‘Pas son genre’, opnieuw met de geweldige Emilie Dequenne werkt. Ook de Belgische actrice woont in Parijs en doet voornamelijk Franse films.
Toen Dequenne de eerste keer met Belvaux werkte, hield ze er een Magritte aan over. Misschien levert haar nieuwe samenwerking opnieuw een prijs op. Dequenne had enkele weken geleden een gesprek met onze Franstalige redactrice, Aurore Engelen.
Kunt u ons iets meer vertellen over uw personage?
“Pauline is een thuisverpleegster die aan de slag is ergens tussen Lens en Lille. Ze voedt in haar eentje haar twee kinderen op, draagt met volle toewijding zorg voor haar patiënten en daarnaast ontfermt ze zich ook nog over haar zieke vader. Het is een heel beminnelijk en genereus iemand. Maar ze zit aan de rand van de uitputting, door wat het leven met haar doet. Ondanks haar eenvoud en charme, zegt ze ‘ja’, wanneer haar huisdokter, die een soort van mentor voor haar is, haar voorstelt om lijsttrekker te worden van de plaatselijke lijst van het Rassemblement National Populaire, een extreemrechtse partij. Zij die zo dicht bij de mensen staat en helemaal niet racistisch is, wordt plots aanvoerder van de partij.”
Het is een verantwoordelijkheid waarmee ze wordt opgezadeld.
“Ja, ze wordt er vooral bijgehaald om anderen aan te trekken. Eigenlijk een beetje wat de sektes doen. Ze gaan op zoek naar de sterkste kwaliteit van een mens, en gaan die persoon dan de hemel inprijzen : ‘We hebben je nodig. Jij bent iemand die de dingen kan veranderen. Jij zult de wereld redden. Want jij staat dicht bij de mensen. We hebben figuren nodig zoals jij.’ Dat is ook de methode van de extreem-rechtse partijen. Heel vaak trekken ze mensen aan zoals Pauline, die geen enkele politieke ervaring hebben, maar die oprecht geloven dat ze iets kunnen veranderen. En dan zijn er mensen met een echte politieke vorming die desondanks ook de sprong wagen. Maar je ziet tot wat het leidt : sinds de verkiezingen van 2014 in Frankrijk, hebben 28 % van de verkozenen van FN hun ontslag ingediend.”
Volgens Lucas Belvaux is Pauline op de ene of andere manier een nichtje van Jennifer, uw personage uit ‘Pas son genre’?
‘”Ja, ik weet dat hij dat zegt. Maar voor mij ligt Jennifer intussen lang achter de rug. Ik wilde zeker niet dat ze gelijkenissen zou vertonen. Ik moet mijn personages echt goed van elkaar kunnen onderscheiden. Structureel zitten ze heel verschillend ineen. Ja, in zekere opzichten lijken ze wel op elkaar : ze zijn allebei populair, het zijn echte mensen, ze hebben beide voeten op de grond. Maar Jennifer had iets heel licht en luchtigs, terwijl Pauline een zeker gewicht op de schouders draagt, een vermoeidheid die niet dezelfde is. Ze zijn anders grootgebracht. Het zijn twee personages die heel anders zijn dan ik.”
Was u bang van het personage?
Nee, ze boezemde me helemaal geen angst in, integendeel. Ik heb me er in zekere zin even naïef ingestort als zij. Ik heb helemaal geen opzoekingswerk moeten verrichten voor me in het personage te storten. Bij de lezing heb ik even opgemerkt dat ze wel heel snel werd ingelijfd, maar het zou kunnen.Waarom niet? Het was trouwens die ‘Waarom niet?’ die me bij de lezing opviel, die Pauline beweegt. Ze ondergaat veel. Zo heb ik ook het personage aangepakt. Ik ben haar in de loop van het verhaal gaan ontdekken, evolueerde zoals zij dat deed, ook al kende ik het verhaal natuurlijk wel.
Is het moeilijk om in een hedendaagse film te spelen, waarvan de actie soms moeilijk te onderscheiden is van de realiteit?
“Ik stel me die vraag niet wanneer ik aan het spelen ben. Ik weet dat Lucas zich die vraag gesteld heeft terwijl hij aan het schrijven was. De film is fictie, maar de inhoud was heel goed gedocumenteerd. Dat was een geruststelling trouwens. Op geen enkel moment hoor ik mijn personage zaken zeggen die karikaturaal klinken. Alles wat in de fictie is opgenomen is ingegeven door de realiteit. Mijn eigen realiteit werd die van de film, toen ik aanvaardde om de rol te doen. Ik bewaar helemaal geen afstand wanneer ik draai.”
Het was de tweede keer dat u met Lucas Belvaux werkte. Wat apprecieerde u het meest in die samenwerking?
“Ik heb enorm veel waardering voor Lucas als cineast. Ik hou van zijn cinema, ik hield er al van voor ik ‘Pas son genre’ met hem draaide. Ik denk dat er geen film van hem is die ik niet graag gezien heb. Lucas maakt heel verfijnde, delicate en intelligente films. Bij mij ligt het anders. Als het te intelligent wordt, dan ontgaat het me. Maar de films van Lucas zijn tegelijk heel intelligent en populair. Het zijn films die niet voorbehouden zijn voor intellectuelen. Zelfs kinderen kunnen ze begrijpen. Ik weet dat wat hij vertelt zelfs enige weerklank kan vinden bij mijn jongste kind. Het effect zal niet hetzelfde zijn als bij mij, een vrouw van 35, maar de films zijn altijd toegankelijk. Hij heeft die intelligentie. En als regisseur blinkt hij uit in eerlijkheid : hij misleidt niet, hij is briljant en genereus. Het is iemand die van mensen houdt. Dat voel je in zijn werk, en dat voel je als je met hem op de set staat.”
Doet u deze film ook deels uit burgerlijk engagement?
“De film is alleszins belangrijk voor mij. Ik moet sowieso 100 % overtuigd zijn voor ik toezeg voor een project, maar hier was er nog een bijkomende dimensie. Als er verkiezingen zijn, dan durf ik met mijn eigen vrienden ook wel eens in discussie te gaan over politiek, en dan merk ik dat ook onder mijn naasten sommigen nogal beperkt zijn in hun denken. Er is weinig nodig om hen te laten overhellen naar extremen, en dan vooral extreem-rechts. Ik ben altijd verrast om dergelijke reacties te horen. Vaak ben ik zo onthutst dat ik niet eens de woorden vind. Soms moet ik me inhouden om niet te huilen. Ik weet meestal niet wat zeggen, en geraak niet verder dan “mais enfin!”, maar op zo’n impulsieve en emotionele manier dat ik helemaal ontwapend voel. Toen Lucas me het scenario stuurde, was dat het eerste wat in me opkwam : dit is precies wat ik tegen mijn vrienden, mijn familie, mijn kinderen en tegen eigenlijk iedereen wil zeggen. De film is de vertaling van mijn drang om tegen mensen te zeggen : ‘Vergeet het niet.’ Vandaag laat men je geloven dat jij, die niet racistisch bent, er goed aan doet om te stemmen voor het FN. Maar vergeet niet dat alle racisten voor die partij stemmen. Vergeet uw geschiedenislessen niet, en dat het FN altijd het FN zal blijven. Deze film maakt dat op een subtiele en intelligente manier duidelijk. Daar dient de kunst ook voor. Ik ben actrice en artieste en het houdt steek om dit project te doen.”
Welke projecten hebt u nog op stapel staan?
“Ik heb de voorbije maanden heel veel gedraaid, dus ben ik nu vooral aan en beetje vakantie toe. Maar ik zal dus te zien zijn in ‘Les Hommes du Feu’ van Pierre Jolivet, waarin ik een brandweervrouw speel aan de zijde van Roschdy Zem, een film die zich afspeelt in een kazerne in het Zuid-Westen. En daarna was er de bewerking van de roman van Pierre Lemaître, ‘Au-revoir là-haut’, winnaar van de Prix Goncourt in 2013, door en met Albert Dupontel, en ook met Laurent Lafitte, Niels Arestrup, Mélanie Thierry en Nahuel Perez Biscayart.”
Zie ook :
