Nog nooit zag Madonna een varken zo graag

Eigenlijk had Caviar de persvisie van ‘Het Varken van Madonna’ moeten organiseren in de tent van Vleeshalle Markey in Madonna, het gehucht van Langemark dat als inspiratie diende voor het verhaal dat Frank Van Passel samen met Marc Didden op papier zette.  Een gigantische tent, grotendeels gevuld met mensen die zelden of nooit de cinema in komen en graag eens hun ongeloof opheffen om mee te gaan in het hedendaagse sprookje dat Van Passel en de zijnen met zoveel smaak serveren.

EEN FOTO IN ‘DE MORGEN’

Het evenement vond plaats op zaterdag 29 oktober op vraag van de gemeente Langemark.  In feite was het een verzoeningsgebaar van de filmmakers aangeboden aan de bewoners van het gehucht, die op een bepaald moment hun verontwaardiging lieten blijken omdat ze het gevoel hadden dat hun cultureel erfgoed misbruikt werd voor een filmverhaal waarin ze helemaal niet betrokken werden.  Heidi Vanackere, cultureel ambtenaar van de gemeente, had het voortouw genomen in de protestactie.  Ze werkte nog niet voor de gemeente toen in 2001 in het dagblad ‘De Morgen’ een foto van Stephan Vanfleteren verscheen bij een artikel over het befaamde Madonnabeeld dat in de gemeente stond.

DE GEHEIMEN VAN MADONNA
In de sokkel van het beeld zaten in een koker intentieverklaringen van bewoners, die er in de jaren ’60 onder impuls van mijnheer pastoor waren ingemetseld.    Als het beeld moest verplaatst worden, bestond het gevaar dat de geheime geschriften die ter attentie van de Madonna waren geschreven, openbaar zouden worden.   Nogal wat bewoners bleken hoogst ongerust.  Er werden zelfs 2 schepenen bedreigd.  Uiteindelijk werden de werken wel uitgevoerd.  De urne met de brieven werd zekerheidshalve enkele nachten door de pastoor in bewaring genomen om dan onder zijn toezicht uiteindelijk terug geplaatst te worden in de sokkel.  Frank Van Passel las het verhaal in De Morgen, scheurde het artikel uit en wist dat hij er vroeg of laat iets mee zou doen.

Maar er was nog een andere Madonna in ons land.  Zij die nog altijd een wereldberoemde zangeres is.  De legende wil dat zij ooit een poosje achtergrondzangeres was in het backgroundkoortje van Patrick Hernandez, de wonderboy van die ene hit ‘Born To Be Alive’.  Die legende zegt dat ze geregeld in een café in de Madonna kwam en dat ze daar de inspiratie voor haar latere artiestennaam zou gevonden hebben.  Hetzelfde verhaal gaat over een café in Aalbeke, dat dicht bij Moeskroen gelegen is waar Hernandez een ranch, annex studio’s had.  Maar dan zou ‘Madonna’ wellicht als ‘Aalbeke’ door het leven zijn gegaan en zouden we vermoedelijk nooit iets van haar gehoord hebben.  Die anekdote legt in ieder geval uit waarom Flip Kowlier met ‘Geboren voo te Leven’ een Vlaamse versie brengt van de song van Hernandez.

EEN COMPENSATIE VOOR DE INSPIRATIE

Anyway.  Die verhalen vormden de inspiratie voor Frank Van Passel. En dus trok hij op een gegeven moment richting Langemark om zijn verhaal te spekken en om locaties te zoeken voor een film.  Het dorp was landelijk, dat wel, maar helemaal niet zo pittoresk als Van Passel in gedachten had.  En hij vond aanvankelijk ook weinig enthousiasme voor zijn verhaal in de gemeente.  Volgens Heidi Vanackere was hij gewoon bij de verkeerde persoon terechtgekomen en zou de gemeente wel degelijk enthousiast hebben meegewerkt, had de informatie de juiste personen bereikt.  Van Passel zocht niet verder.  Hij legde gewoon zelf de nodige bouwstenen om zijn verhaal op te trekken. De naam ‘Madonna’ bleef er één van, maar de rest van de stenen haalde hij elders.  Hij bouwde het gehucht Madonna overal een beetje, behalve in Madonna.  Het kerkje en de omliggende huizen filmde hij in Houtem bij Veurne, maar het feestzaaltje en het dorpscafé zijn dan weer elders gelegen. Om het dorpje uit de film terug te vinden, moet je met andere woorden plekken over heel Vlaanderen bezichtigen.

Toen de film was ingeblikt en het project aan de buitenwereld werd verkondigd, werkte Heidi Vanackere inmiddels bij de cultuurdienst van Langemark.  Zij liet aan Van Passel en co blijken dat Langemark wel degelijk enthousiast was om de film te ondersteunen.  En ze maakte duidelijk dat de gemeente het leuk had gevonden om bij de hele operatie betrokken te worden.  Uiteindelijk ging het wel om een deel van het plaatselijk erfgoed.   Van Passel en Didden zakten naar de Westhoek af en kwamen tot een vergelijk : als de film klaar was zou er een avant-première georganiseerd worden in de gemeente, in aanwezigheid van de filmploeg.    Dat noch Madonna, noch Langemark over een filmscherm beschikten, en dat er geen enkele bioscoop was op minder dan 40 km afstand, mocht geen bezwaar zijn.

MET DE GOEDKEURING VAN DE GOUVERNEUR

De film draaide uit op een meesterwerk.  En beide partijen hielden woord.  Heidi Vanackere en de gemeente Langemark stelden alles in het werk om de vertoning op een goeie manier te kunnen laten plaatsvinden.  Kevin Janssens, Frank Van Passel en hun gevolg werden in de Madonna als koningen ontvangen.  In etalages, op schoolramen en in de toonbanken van de plaatselijke winkels stond het varken van Madonna afgebeeld en ’s avonds lag het leven in het gehucht Madonna compleet stil. Iedereen was erbij in de tent op de parking van Vleeshalle Markey, die gevuld was met 550 aanwezigen.  Heidi Vanackere bevestigde dat de belangstelling zo groot was, dat de tent gerust tweemaal had kunnen worden gevuld.ul Breyne, de gouverneur van West-Vlaanderen, was uitgenodigd door de gemeente en ook al had hij elders nog afspraken, hij wilde er absoluut bij zijn. Had hij zich gestoord aan het karikaturale beeld dat in ‘Het Goddelijke Monster’ van de West-Vlaming wordt opgehangen – dat van de katholieke sjoemelaar die niet kan klappen – stoorde hij zich veel minder aan de West-Vlamingen die hij hier te zien kreeg. Hij bespeurde wel weer een lichte neiging tot karikatuur – die van de achterlijke buitenmens die de vooruitgang compleet aan zich voorbij laat gaan – maar snapte dat het dit keer allemaal weinig te maken had met de realiteit : hier werd een sprookje verteld in een taal die de zijne was.  Want het West-Vlaams herkende hij wel degelijk.  Het klonk sappig en werd goedgekeurd.  Net als het hele verhaal, dat ‘menselijk was en een diepe fond had,’ zo zei hij nog.  En de vele aanwezigen dachten er niet anders over.

114 minuten lang hadden ze op gewone stoelen zitten kijken naar een klein schermpje.  En toch zaten ze helemaal in het verhaal.  Muisstil op de meeste momenten.  Gebulder op andere.  Gesnik ook.  Zakdoeken werden bovengehaald.  En de climax van de film kon rekenen op luid applaus terwijl de film bezig was.  Nooit eerder meegemaakt.

MADONNA IN DE MADONNA

Burgemeester Alain Wyffels had dan wel zijn handen verschroeid van het applaudisseren, hij en zijn gevolg klommen graag het podium op om na de vertoning de hele ploeg met een mand vol lekkers te belonen.  Er was een receptie en iedereen kon iedereen aanspreken.  Elise Bottu legde uit dat ze niet van de streek was, maar van Tienen.  Dat ze 80 was, zei ze.  En dat het een heerlijke avond was.  Ze heeft een grote rol in de film, heeft een liefdesscène met Nico Sturm en ja, dit is haar eerste film. Kevin Janssens benadrukte dat zij voor hem een even grote actrice is als alle anderen die professioneel met film bezig zijn.  Een andere oude amateur-acteur Jozef Demaré beleefde de avond van zijn leven.  Hij zit even in de film, om in plat West-Vlaams aan Kevin Janssens uit te leggen dat hij in de ‘Medoine’ is beland, maar de 83-jarige jongeman uit Lissewege liep erbij alsof hij de ster van de film was.  Acteur Rudy Delhem, in de film een oude varkensboer die nu een oorlogsmuseum uitbaat, is eigenlijk een Antwerpenaar maar hij blijkt een West-Vlaams verleden te hebben, dat helemaal teruggaat tot de tweede wereldoorlog.  Marc Van Eeghem amuseerde het publiek met zijn uitleg waarom hij in de film ‘altid’ zei en niet ‘olsan’, zoals de echte mensen van Madonna. En ook Peter Bulckaen, nog een West-Vlaams acteur, had een sappige anekdote voor de toehoorders. Nico Sturm verzekerde dat hij wel degelijk leefde, ook al speelt hij in de film een dode soldaat en ook figuranten Guido Vermeersch en Maria Van Hooren kwamen even naar voor om te vertellen dat het hele avontuur voor hen een droom was.  Frank Van Passel bedankte dan weer het publiek voor de grote onbevangenheid waarmee ze op zijn film gereageerd hadden.  ‘Jullie zijn het ideale publiek’, zei hij.  Waarop hij en de zijnen met veel plezier op een staande ovatie werden getrakteerd. Ze zijn varkens gewoon in Madonna, maar zo’n varken hadden ze nog nooit gezien.  En nooit hadden ze een varken zo graag gezien.  Zangeres Madonna had ook ooit een varken als huisdier.  Als zij ooit een comeback overweegt, moet ze zeker eens in Madonna passeren.