De kop is er af. De wereldpremière van ‘Belgica’ op het Amerikaanse Sundance Filmfestival ligt achter de rug. De film viel er in de smaak, Felix werd bekroond en niemand struikelde er over de affiche.  Maar nu moet ook blijkbaar de staart eraf.  Of is het geen staart?  Blijkbaar niet. Want de poster van ‘Belgica’ waarop de contouren van een neushoorn en een hert te zien zijn, mag niet in de orginele versie in de Parijse metrostations hangen en evenmin in de Belgische treinstations. Maar er is geen sprake van censuur, zegt Roland Van Kerckhove van Publifer.

Op het affichebeeld van de film zie je de omtreklijnen van een neushoorn, die beklommen wordt door een hert.  Dat het een mannetjesdier betreft, blijkt niet alleen uit zijn mooie gewei. Want het contactpuntje tussen beide dieren, een staafje, blijkt niet de staart van de neushoorn. Het belachelijke kwastje dat het logge beest in realiteit op zijn achterwerk heeft hangen, is nergens te bespeuren. Wat zou dat staafje dan kunnen zijn? Rarara. Iets wat onze onschuldige kinderen zou kunnen choqueren, zo blijkt.

ALS HET REGENT IN PARIJS, DRUPPELT HET IN…

 

De dame die de affichecampagnes boekt bij filmdistributeur KFD, Stephanie Maussen, had er nooit bij stilgestaan dat er een probleem zou kunnen zijn met het ontwerp van Mario Debaene. De poster bestond al twee jaar, van bij het begin van de opnamen. Maussen viel uit de lucht toen producent Dirk Impens haar belde met het bericht dat er problemen waren met de affiche in Frankrijk.  “De Franse verdeler wou de Belgische affiche gebruiken om er in de Parijse metro’s een teasing-campagne mee te doen. Het beeld valt wel op en een week lang zou de affiche in de metrostations van Parijs te zien zijn, om de Parijsenaars een beetje vertrouwd te maken met de naam ‘Belgica’,” aldus Impens.  “Bij de eigenlijke release van de film gaat men in Frankrijk een poster met een beeld uit de film gebruiken, omdat de naam Felix Van Groeningen daar lang niet dezelfde weerklank heeft als hier.”  Maar toen de distributeur de affiche indiende bij de reclame-regie van de Parijse metro, kreeg hij er te horen dat het lid van het hert zou moeten worden afgedekt. En daarom leek het Impens wijselijk om de poster ook voor te leggen aan het bedrijf dat de reclameregie beheert voor de NMBS, Publifer.En al vlug bleek dat men voor de affichecampagne in de Belgische stations een gecensureerde versie zou moeten maken.

 

Ontwerper Mario Debaene, die eerder ook al de affiche van ‘Café Derby’ had ontworpen voor producent Menuet, had het logo van het café al ontworpen toen twee jaar geleden de opnamen van start gingen. Het moest het rebelse, het gekke, het tegendraadse van het café belichamen. “Ik had nooit gedaht dat filmverdeler KFD dit ontwerp als affichebeeld zou aanvaarden. Niet alleen omwille van de tekening, maar ook doordat er slechts twee kleur gebruikt werden. Zoiets zie je zelden. Maar tot mijn aangename verrassing zagen ze het wel zitten.

 EENHEIDSWORST

“Doordat alle communicatie nu verzorgd wordt door marketingmensen, kan je er met affichecampagnes nooit meer uitspringen. Alles wordt herleid tot eenheidsworst,” aldus Debaene. “Ik ben zelf tegenstander van het soort posters waarmee bewust naar controverse wordt gezocht. Het theatergezelschap Union Suspecte maakte daar destijds een traditie van.  Maar hun affiche van de Madonna met de blote borsten, leidde eigenlijk de aandacht af van het stuk waar het om ging, ‘Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen’. En dat kan nooit de bedoeling zijn,” zegt hij nog.

Roland Van Kerckhove, managing director bij Publifer, een NMBS-filaal speciaal voor reclame op het spoorwegdomein vindt dat de zaak vooral niet moet opgeblazen worden :

“Als we zoiets binnen krijgen, proberen we dat samen intern te bekijken, te bespreken, iedereen geeft een beetje zijn mening. En ik ben degene die finaal een beslissing moet nemen. We hebben hen nooit een verbod opgelegd. We hebben gewoon gevraagd : hebt u geen andere visual?  En dan zijn ze met een aangepast beeld aangekomen en zo hebben we de campagne aanvaard. Je kunt hier absoluut niet spreken van censuur. Want ze hebben een campagne.”

Van Kerckhove wil niet gezegd hebben dat de aanvankelijke affiche niet zou gekund hebben.

“Dat weet ik niet. We hebben ze de keuze gelaten en ze zijn met een alternatief aangekomen. Wat hadden we gedaan als ze geen alternatief hadden voorgesteld, dat weet ik niet. Dat is moeilijk te zeggen. Ze hebben ons hun oorspronkelijke affiche voorgelegd en we hebben hen laten weten dat ze een beetje ‘nipt’ was.  Ze had gevoelig kunnen liggen. U moet begrijpen, die affiches zijn zichtbaar voor jong en oud.  En in het contract met de NMBS moeten we erop letten dat we geen politieke standpunten toelaten in de publiciteit die op het NMBS-domein te zien is,  mogen de goeie zeden niet geschonden worden, en zijn ook boodschappen van confessionele aard verboden. Ik had trouwens ook begrepen dat ook Humo en de Standaard voor die keuze zijn gegaan. En bovendien, Humo en De Standaard kan je niet vergelijken met de treinstations.  Dat zijn publicaties die gelezen worden door volwassenen en in sommige gevallen misschien ook door pubers.  Zij kiezen ervoor om die bladen open te slaan. Mensen kiezen er niet voor om affiches te zien in de treinstations. En iedereen komt daar. Dus hebben we gewoon gekozen voor de minste polemische.”

COLLECTOR’S ITEMS

De affiche die Stephanie Maussen als ‘de propere versie’ omschrijft is die versie met wat Van Kerckhove omschrijft als ‘een goed gecibleerd bolletje waarop staat ‘welkom in je favoriete oord van verderf’.’ Dat bolletje dekt dus de penetratie af. “Ik vind die tekst tamelijk sympathiek,” zegt Van Kerckhove. “We hebben heel veel respect voor het werk van mijnheer Van Groeningen en ikzelf als Franstalige ben ook een fan van zijn werk, maar we moeten een goed evenwicht vinden tussen reclame en algemene boodschap. Ook bij andere affiches zijn we voorzichtig met naakt of insinuerende beelden die voor kinderen gevoelig kunnen liggen. We proberen daar een goed evenwicht te vinden.”

Het evenwicht, dat is absoluut niet wat ‘Belgica’ zoekt.  De affiche zal zeker in de Belgische bioscopen voortgezet worden en Debaene belooft ons dat er nog veel gekkere toestanden volgen.  Een bepaald biermerk heeft een serie ontwerpen besteld waarin hij de gekte van het café en de film nog verder mocht ontwikkelen.  De bierviltjes met de zwarte contouren van een aap met de Eiffeltoren in zijn gat, beloven nu al collector’s items te worden.

Zie ook :

Felix Van Groeningen beste regisseur in ‘Sundance’

trailer ‘Belgica’

‘Belgica’ beste Belgische film ooit

 

In de treinstations krijgt de affiche van ‘Belgica’een bolletje waar nu een stokje staat. Nee, bij de NMBS zijn het geen mierenneukers.