Cinevox Le cinéma vu par les belges
We mogen dan trots zijn op de Vlamingen die geselecteerd zijn voor het Festival van Cannes, dé Belgen die aan de Croisette het meest in de kijker staan, zijn natuurlijk Luc en Jean-Pierre Dardenne, die met ‘Rosetta’ (1999) en ‘L’Enfant’ (2005) in het verleden al twee keer De Gouden Palm wonnen. Willen ze die krachttoer nog eens herhalen, dan worden ze absolute recordhouders. Want nu al staan ze op het hoogste schavotje samen met 5 andere regisseurs die twee keer eerder de Gouden Palm wonnen : Alf Sjöberg, Francis Ford Coppola, Shohei Imamura, Emir Kusturica en Bille August. Na de vertoning op zondag 15 mei waren de reacties in ieder geval uitbundig. “Een acht minuten durende staande ovatie,” zo berichtte USA Today, “en een publiek dat overweldigd was en razend enthousiast. Ze maken een serieuze kans op die derde Palm. En de jonge Thomas Doret is favoriet voor de prijs van de beste acteur.” Het eveneens Amerikaanse filmstage.com spreekt van “hun meest toegankelijke film… die bewijst hoe ontroerend en meeslepend film wel kan zijn”, en The New York Times heeft het simpelweg over “één van de beste films uit de competitie.” Het befaamde Britse filmvakblad Screendaily spreekt van “één van de beste films over de kindertijd sinds ‘Kes’ en sinds ‘Bicycle Thieves ‘.” Terwijl The Hollywood Reporter vaststelt dat de Belgische broers weer ‘op het hoogtepunt van hun kunnen zijn in dit foutloos geobserveerd drama’. Variety herinnert er ons aan dat de broers beter dan wie ook films kunnen maken waarvoor ze niet naar de ruimte, het verre verleden of afgelegen uithoeken moeten om de kijker te boeien.
‘Helemaal anders, en toch hetzelfde’, zei men bij IndieWire. Daar viel het de recensenten op dat de broers waren afgestapt van de beelden die we van hen gewoon waren : bleek en van kleur ontdaan. Hier is voor zomerse, felle kleuren gekozen. Het is ook de eerste keer dat ze een film in de zomer hebben gedraaid. Waar ze anders opteren voor grauwe, deprimerende settings, zijn ze hier duidelijk op zoek gegaan naar kleuren. Er zijn ook enkele schuchtere noten muziek te horen, wat eveneens nieuw is bij de Dardennes, en in de vrouwelijke hoofdrol is er een vrouw te zien die niet uit eigen stal komt : Cécile De France. Wat wel een vertrouwd beeld is, is het kind dat centraal staat.
‘Le Gamin Au Vélo’ is vooral de film van Thomas Doret, die ‘le gamin’, de jongen, uit de titel speelt. Nu al wordt gezegd dat Doret een revelatie is die niet moet onderdoen voor Jérémie Renier, Olivier Gourmet, Emilie Dequenne, Deborah François of andere talenten die hun ontdekking en bijgevolg hun carrières aan de Luikse broers te danken hebben. Hij wordt in tal van recensies getipt als een potentiële winnaar van de prijs voor de beste acteur. Jean-Pierre Dardenne vertelde voor de opening van het festival aan onze Waalse collega’s van Cinevox (in een gesprek dat te bekijken is in de Franstalige versie) dat bij de zoektocht naar de jongen die de hoofdrol moest spelen vooral de kindsheid van belang was. Je moest als kijker kunnen geloven dat de jongen inderdaad nog een kind was. En dat kon alleen door een jongen te kiezen die zijn kinderjaren nog niet ontgroeid was. Of hij dik was, dun, roodharig of blond, het maakte niets uit, hij moest vooral kind zijn. “Hij mocht alleen niet te groot zijn, geen zo’n opgeschoten slungel, anders zou je weer niet meer kunnen geloven dat hij 12 was,” zo verduidelijkte Jean-Pierre nog. 11 bedoelt ie. Cyril is 11 in de film.
Na een oproep in de media werden 150 jongens geselecteerd die op auditie mochten komen. Luc herinnert het zich nog goed. : “De eerste dag was de vijfde jongen die we zagen, Thomas Doret. We lieten hem een scènetje spelen en we voelden meteen dat hij de rol van Cyril kon dragen. We hebben hem niet veel moeten regisseren. We wilden hem ook niet regisseren. Hij moest gewoon zijn. De jongen heeft een enorm concentratievermogen. Hij is niet toevallig karateka. Hij is gewoon om zich te concentreren.”
De Cyril die hij neerzet in de film is een jongen die wegloopt uit het tehuis waar zijn vader hem heeft geplaatst. De man kan niet voor zijn kind zorgen. Maar Cyril hunkert naar zijn pa. Hij gaat naar hem op zoek. Op die zoektocht ontmoet hij Samantha, een kapster die hem misschien kan geven wat hij nodig heeft.
Samantha wordt gespeeld door Cécile De France, een superster in Frankrijk, maar natuurlijk op en top Belgisch. Ze speelde eerder de hoofdrol in ‘Soeur Sourire’, de film van Stijn Coninx, en was onlangs nog te zien in ‘Hereafter’, de nieuwste van Clint Eastwood. De reacties op haar vertolking gaan van matig enthousiast tot door het dolle heen. De wereld blijkt vooral in bewondering voor het feit dat ze zoveel menselijkheid in haar vertolking weet te leggen en voor hoe ze kan wegcijferen voor het kind dat Thomas Doret neerzet. Ook lijkt men nogal versteld te staan van hoe De France ‘goedheid’ en ‘vriendelijkheid’ er ook boeiend en spannend kan laten uitzien. De vader in de film wordt vertolkt door Jérémie Renier, intussen ook een ster, maar nog een jongen toen hij door de gebroeders Dardenne werd ontdekt en gelanceerd in ‘La Promesse’. Hier speelt hij de vader van de 11-jarige zoon. Het is zoals men zegt in IndieWire : ‘Je kunt je best inbeelden dat hij de opgegroeide versie is van ‘L’Enfant’.” Renier is momenteel volop bezig met de opnamen van ‘Cloclo’, de film waarmee hij Claude François zal laten verrijzen, maar eerst ontbindt hij nog eens al zijn duivels om een figuur neer te zetten die in de wereld van de broers Dardenne en in het echt leven vader voorkomt: een man die het leven niet al te best aankan. Het is de vierde keer dat Renier met de Dardennes samenwerkt. Je mag hem gerust hun fetisjacteur noemen. Die andere fetisjacteur, Olivier Gourmet, is hier even te zien in de rol van een barman.
De fiets uit de titel is het voorwerp dat blijft terugkeren en dat Samantha en Cyril met elkaar verbindt. Natuurlijk is het ook een verwijzing naar ‘Ladri di Biciclette’, de film van Vittoria de Sica, de film uit 1948 waarnaar in besprekingen veelvuldig wordt verwezen.
